İnternet alışverişlerinde güvenlik risklerinin yanı sıra yeni bir tehdit daha ortaya çıktı. Online ticarette fiyatların kişiye göre belirlendiği tespit edildi.
"Gözetim fiyatlandırması" olarak adlandırılan bu uygulama, kullanıcıların tarayıcı geçmişi, konum bilgileri ve hatta fare hareketleri gibi verileri analiz ederek, aynı ürün için farklı tüketicilere farklı fiyatlar sunulmasına neden oluyor.
ABD Federal Ticaret Komisyonu'nun (FTC) raporuna göre, perakendeciler "aracı firmalar" ile iş birliği yaparak fiyatlarını algoritmik olarak ayarlıyor ve hedefliyor. Bu sistem, bir ürünün fiyatının sabit bir özellik olmaktan çıkıp, tüketiciye bağlı bir değişken haline gelmesini sağlıyor.
Raporda, bir ürünün fiyatı ya da promosyonunun, tüketiciyle ilgili veriler, davranışlar, tercihler, konum, alışveriş zamanı ve kullanılan kanal gibi çeşitli girdilere göre değişiklik gösterebileceği belirtiliyor. Örneğin, yeni ebeveyn olarak profillendirilen bir tüketiciye, bebek termometrelerinin daha pahalı olanları arama sonuçlarının ilk sıralarında gösterilebilir. Ayrıca, kozmetik firmalarının tüketicilerin cilt tipi ve tonu gibi ayrıntılı tüketici verilerine dayalı olarak farklı promosyonlar sunabileceği de raporda yer alıyor.
Eski FTC Başkanı Lina M. Khan, "FTC, gözetim fiyatlandırması uygulamalarını araştırmaya devam etmelidir çünkü Amerikalılar, ödedikleri fiyatları belirlemek için özel verilerinin nasıl kullanıldığını ve firmaların aynı mal veya hizmet için farklı kişilerden farklı fiyatlar talep edip etmediğini bilmeyi hak ediyor" dedi. FTC, gözetim fiyatlandırmasıyla ilgili tüketici deneyimlerini ve bu araçların rakipler üzerinde haksız avantaj sağlayıp sağlamadığı konusunda iş dünyasından yorumları da talep ediyor. Aynı sistemin Türkiye'de de uygulanıp uygulanmadığına dair bir bilgi bulunmuyor.
